Zeka, güya tekelimizdeymiş üzere davranmayı seviyoruz. Fakat etrafımıza ve tabiata biraz dikkatli baktığımızda durumun hiç de o denli olmadığını kolay kolay görebiliriz. Evet, hayvanların zekası bizden biraz farklı lakin bu onların zeki olmadıkları manasına gelmiyor. Bizim hayal dahi edemeyeceğimiz şeyleri güya dünyanın en kolay şeyiymiş üzere başarabilen pek çok canlı var. Bu nedenle biz de sizin için dünyanın en zeki hayvanları listesi hazırladık.
Hayvanların zekası nasıl ölçülebilir?
Bilim insanları hayvanların zeka düzeylerini belirlemek için farklı usullere başvurmuş. Tıp ve yaşadıkları ortam gereği her hayvanın gelişimi yahut öne çıkan yetenekleri epey farklı. Bu nedenle dünyanın en akıllı hayvanı üzere bir en üst sıra bulunmuyor. Her cins için farklı zeka testleri uygulanıyor ve bu uygulamalardan elde edilen sonuçlar ile kendi çeşidi içerisindeki marifetleri belirleniyor.
Kullanabildikleri aletlere bakılıyor
Hayvanların zekası gözlemlenirken en sık başvurulan usullerden biri alet kullanma. Birtakım hayvanlar yiyeceklere ulaşmak yahut içinde bulundukları sıkıntı durumdan kurtulmak için alet kullanabiliyor. Mevcut nesneleri alete dönüştürebilmesi yahut alet olarak kullanması hayvanların bulundukları sınıfta daha zeki olduğunu gösteriyor.
Görme ve hafıza testleri uygulanıyor
Bunun dışında çoğunlukla hayvanlara görme ve hafıza testleri de yapılıyor. Bunlar ekseriyetle bir sepet altındaki yiyeceği bulma biçiminde gerçekleştiriliyor. Ayrıyeten aynada kendini tanıma da zeka testleri ortasında yer alıyor. Görme testini geçen her hayvan ayna testini geçemediği için bu uygulama da zeka belirleyici olarak kabul ediliyor.
Gelişmişlikleri test ediliyor
Zeki hayvanları belirlemek için en sık yapılan testlerin bir oburu ise “skinner“. Burada bir düğmeye basarak, kolu indirerek yahut ipi çekerek yiyeceğe ulaşma amaçlanıyor. Bu testte çeşitli basamaklar da mevcut. Örneğin birtakım testlerde yiyeceğe ulaşmak için iki hayvanın iş birliği yapması gerekiyor. Bunu çözebilen ve yiyeceğe ulaşan hayvanlar ise gelişmiş zekaya sahip olarak kabul ediliyor.
En zeki hayvanların IQ düzeyleri nasıl belirleniyor?
Hayvanların IQ düzeyleri ile ilgili birçok farklı bilgi duyabiliriz. Ancak uzmanlar, hayvanlarda insanlardaki üzere bir IQ düzeyi belirlemenin pek mümkün olmadığı görüşünde. Beşerler için hazırlanan IQ testleri tek bir çeşit için belli dinamiklerle oluşturuluyor. Lakin hayvanların şuur seviyeleri, yetenekleri ve yaşadıkları ortamlar birbirinden çok farklı olduğu için genel bir IQ testi oluşturmak mümkün değil. Bunun yerine farklı seviyelerde geliştirilen ve hayvanların marifetlerini ortaya koyan testler, onların emsal çeşitler ortasındaki zekalarının ne derecede olduğunun belirlenmesine yardımcı oluyor.
Bu bağlamda alt-üst çeşitleri yahut bulundukları kategoriler ortasında en zeki hayvanlar hangileri gelin birlikte bakalım…
AHTAPOT
Dünyanın en zeki hayvanları listesinin birinci sırasında bu canlıyı görmeyi bekliyor muydunuz? Aslında bu zeki hayvanlar listemiz, makul bir sıralamaya nazaran gitmiyor zira varsayım edeceğiniz üzere zeka, çok da ölçülebilir bir şey değil. Fakat beyin hücreleri ölçülebilir. Ahtapotlar, tüm dünyada insan beynine en yakın beyin yapısına sahip olan canlı tipi. Üstelik evrim ağacında bizden fersah fersah uzaktalar.
MAYMUN
Dünyadaki en zeki hayvan dendiğinde birçoklarının aklına birinci olarak maymunlar gelir. Evrimsel olarak ortak atalara sahip olduğumuz maymunlar incelendiğinde, çok şaşırtan sonuçlar ortaya çıkmış. Pek çok şempanze, goril ya da orangutan, tıpkı beşerler üzere alet kullanabiliyor ve toplumsal manada birlikte hareket edebiliyor.
FİL
Büyük başın kaygısı büyük olacağı üzere büyük hayvanın beyni de büyük oluyor. Gezegenimizdeki canlılar ortasında en büyük beyinlerden birine sahip olan filler de dünyanın en zeki hayvanları ortasında. Fillerin bir başka dikkat çeken özelliği ise epeyce duygusal hayvanlar olmaları. Aile bağları hayli kuvvetli bir canlı tipi olan filler, çoğunlukla birlikte hareket ediyor.
GÜVERCİN
Her gün sokaklarda yahut gökyüzünde gördüğümüz güvercinler, kaosa dayalı çağdaş ömrümüz içerisinde dahi hayatta kalmayı başarabiliyor. Doğal ki bu muvaffakiyete sahip olmak için kıvrak zeka olmazsa olmaz. Tarihte uzun uzaklıklar ortasında irtibat kurmak için kullanılan güvercinler, istikamet bulma konusunda dünyanın en başarılı hayvanları ortasında.
DOMUZ
Domuzlar, dünyanın en zeki hayvanları denince birinci akla gelen canlılardan olmayabilirler ancak bunu onların yüzüne söylemeyin! Zira aslında domuzların pek birden fazla, hisleri ve uyaranları anlamakta çok başarılı. Üstelik domuzlar, zeka tespitinde çok kıymetli bir yer tutan ayna testinden de muvaffakiyetle geçen hayvanlar ortasında.
KARGA
Kargaların ünü uzun yaşamalarıyla ilgili olabilir fakat bu kadim canlının tek mahareti bu değil. Sorun çözme, yemek bulma üzere bahislerde tam bir uzman olan kargalar, kolay bulmaca düzeneklerini birkaç ufak denemeden sonra basitçe çözebiliyor. Kâfi ki bulmacanın sonunda bir ödül olsun.
KÖPEK
Dünyanın en zeki hayvanları listesini hazırlayıp da en yakın dostlarımızdan biri olan köpeklere yer vermemek olmaz! Köpeklerin ne kadar zeki ve hassas hayvanlar olduklarını uzun uzadıya anlatmamıza dahi gerek yok. Bilhassa duygusal zeka konusunda harikulâde canlılar olan köpekler, komutları manaya konusunda da dünyanın en güzelleri ortasında. Üstelik koku yetenekleri ve sezgileri de beşerlerle yahut öbür birçok canlıyla kıyas kabul etmeyecek düzeyde gelişmiş.
Kaynak: www.plumemag.com